سیاوُش آریا، کنشگر و پژوهشگر میراث فرهنگی به ایسنا اطلاع داد: در چند روز گذشته، بخشی از چَفدآویزهای یک بنای تاریخی در پشت آرامگاه خاندان قوام‌الملک شیرازی در اثر گذشت زمان، عوامل طبیعی و بدتر از همه، سهل‌انگاری در حفاظت و نبود مرمت به موقع و پایش‌های مداوم و دوره‌ای که از یاد رفته و از اصول نخستین حفاظت و پاسداری از بناها و آثار تاریخی به شمار می‌آید، فرو ریخت تا بار دیگر هشدار و زنگ خطری باشد برای ما.
او ادامه داد: به باور کارشناسان میراث فرهنگی و بر پایۀ اسناد و شواهد موجود، بنای یادشده از آنِ اوایل دورۀ پهلوی یکم است و به شیوه و سبک بناهای قاجاری برپا شده و مربوط به خاندان قوام‌الملک شیرازی است. این خاندان از دورۀ قاجاریه به این سو، چندین بنا در مجموعۀ تاریخی و فرهنگی آرامگاه حافظ ساخته‌اند تا پس از درگذشت افراد خاندان و خانواده در آنجا به خاک سپرده شوند.
این کنشگر میراث فرهنگی افزود: در پشت آرامگاه خانوادگی قوام‌الملک شیرازی امروزه سه بنا دیده می‌شود. یکی از آن‌ها آرامگاه خاندان معدل و صاحب دیوانی است. دو بنای دیگر چسبیده به آرامگاه خاندان معدل هستند. پس از ثبت ملی مجموعۀ تاریخی و فرهنگی آرامگاه حافظ در دهۀ پنجاه خورشیدی و ممنوعیت خاکسپاری در بناهای ملی، این دو بنا کاربری آرامگاهی به خود نگرفت. در دو سه دهۀ گذشته، این دو بنا به عنوان دفتر و کلاس‌های آموزشی حافظ‌شناسی به انجمن دوستداران حافظ در شیراز سپرده شد و تا کنون هر دو بنا در دست انجمن دوستداران حافظ است و کاربری فرهنگی دارد. اما بنای یاد شده که چَفدآویزهای آن فرو ریخته، همان بنایی است که درست پشت آرامگاه خاندان قوام جای گرفته و به عنوان کلاس‌های آموزشی حافظ‌شناسی مورد استفاده بوده است.
آریا گفت: آنچه مایۀ افسوس و بخش غم‌انگیز داستان ریزش چَفدآویزها بوده، آن است که بدانیم یکی از بهترین و یگانه‌ترین کاربندی‌های شیراز و جنوب کشور در معماری این بنای ارزشمند استفاده شده است که زیبایی ویژه‌ای را به یادگار گذاشته بود. چَفدآویزهای بنای یاد شده به اندازه‌ای هنرمندانه و چشم‌نواز است که هر فرد آگاهی به معماری ایرانی را به دیدن آن فرا می‌خواند.
او اظهار کرد: ریزش بخشی از چَفدآویزهای بنای تاریخی قوامی شیراز در مجموعۀ تاریخی و فرهنگی آرامگاه حافظ، هشدار و زنگ خطری است تا مدیران و مسئولان امر بیشتر به فکر حفاظت و پاسداری از بناها و آثار تاریخی و ملی باشند و پایش مداوم و دوره‌ای از بناهایی که در اثر گذشت زمان و فرسودگی به اصطلاح «خسته» شده‌اند، در دستور کار خود قرار داده تا بار دیگر با چنین فاجعه‌ای روبه‌رو نشویم.
این کنشگر میراث فرهنگی افزود: به تازگی داربست‌هایی در بنا نصب شده است تا بخش‌های ریخته‌شده، بهسازی و بازسازی شوند. همچنین من در شامگاه آدینه (جمعه) ۲۸ شهریورماه که در مجموعه آرامگاه حافظ بودم با صحنۀ ریزش چَفدآویزها روبه‌رو شدم و امروز دوشنبه ۳۱ شهریور ماه برای بررسی بیشتر به آنجا آمدم که داربست‌ها به تازگی نصب شده بود.
آریا یادآور شد: مجموعه تاریخی و فرهنگی آرامگاه حافظ جدا از سنگ گور و یادمان آرامگاهی این چکامه سُرای (شاعر) و اندیشمند پرآوازه، از بخش‌هایی گوناگونی همانند آرامگاه خاندان قوام‌الملک، آرامگاه فریدون توللی، آرامگاه خاندان معدل، آرامگاه فرصت‌الدوله شیرازی و بخش آرامگاه نام‌آوران (مشاهیر) شیراز و سرزمین پارس تشکیل شده است که هر کدام به تنهایی یک جاذبه گردشگری و یادمان فرهنگی به شمار می‌آیند.
این کنشگر میراث فرهنگی تاکید کرد: مجموعه تاریخی و فرهنگی آرامگاه حافظ تنها یک مجموعه تاریخی نیست، بلکه جایگاهی هنری، عرفانی، ادبی و فرهنگی است که روزانه مورد بازدید دوستداران تاریخ و فرهنگ ایرانی و گردشگران و مسافران بسیاری قرار می‌گیرد و چشم و چراغ شهر شیراز و ایران به شمار می‌آید. از همین روی، حفاظت و نگهداری و پاسداری از این مجموعه تاریخی و فرهنگی دارای حساسیت و اهمیت ویژه‌ای است.
به گفته این پژوهشگر میراث فرهنگی، مجموعه تاریخی و فرهنگی آرامگاه حافظ در تاریخ ۱۸ آذرماه ۱۳۵۴ با شماره ۱۰۰۹ به ثبت ملی رسیده است.
انتهای پیام
نظرات