محسن سیلسپور در گفت‌وگو با ایسنا با تأکید بر اهمیت فناوری‌های نوین در کشاورزی گفت: کشاورزی ایران با چالش‌های جدی در زمینه بهره‌وری منابع مواجه است و پایین بودن راندمان مصرف آب، مهم‌ترین تهدید برای تولید پایدار به شمار می‌آید. در بسیاری از مزارع، به دلیل مدیریت سنتی و عدم بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، بخش قابل توجهی از آب به شکل تلفات سطحی یا عمقی هدر می‌رود؛ موضوعی که در شرایط کاهش منابع آبی کشور، خطر بزرگی برای امنیت غذایی محسوب می‌شود.
سیلسپور افزود: هوشمندسازی مزارع یک راهکار علمی و فناورانه است که با استفاده از سنسورها و سامانه‌های پایش محیطی، رطوبت خاک، دما و وضعیت رشد گیاه را به‌صورت لحظه‌ای ثبت کرده و امکان تصمیم‌گیری مبتنی بر داده‌های واقعی را فراهم می‌کند. این شیوه، علاوه بر افزایش عملکرد محصول، هزینه‌های تولید را کاهش داده و بهره‌وری نیروی کار را ارتقا می‌دهد.
پایش هوشمند خاک و آب؛ راهکار کاهش مصرف آب
رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران تصریح کرد: استفاده از سامانه‌های هوشمند کنترل رطوبت پروفیل خاک، توسعه آبیاری تحت فشار و قطره‌ای و بهره‌گیری از ارقام مقاوم به خشکی، می‌تواند مصرف آب را تا ۳۰ درصد کاهش دهد. اتصال این سامانه‌ها به شبکه اینترنت اشیاء و تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده از زمین و هوا، امکان تصمیم‌گیری لحظه‌ای و خودکار برای کشاورز را فراهم می‌کند؛ به‌گونه‌ای که سیستم می‌تواند زمان و میزان آبیاری را با دقت بسیار بالا تعیین کند.
وی با اشاره به تجارب جهانی گفت: در بسیاری از کشورها، مدیریت هوشمند مزرعه به بخش جدایی‌ناپذیر فرآیند تولید تبدیل شده و نتایج آن در صرفه‌جویی آب و افزایش بهره‌وری بسیار چشمگیر است. برای حفظ پایداری منابع آب و خاک در ایران نیز ناگزیر به حرکت در این مسیر هستیم.
باغداری هوشمند؛ کاهش مصرف سم و حفاظت از محیط‌زیست
سیلسپور با تأکید بر نقش باغداری در اقتصاد کشاورزی گفت: باغ‌های سیب به‌عنوان یکی از محصولات مهم کشور، در صورت بهره‌گیری از فناوری‌های هوشمند می‌توانند با مصرف کمتر نهاده‌ها، عملکرد بالاتری داشته باشند. مدیریت سنتی باغ‌ها با مشکلاتی نظیر مصرف بی‌رویه آب، کود و سم و خسارت ناشی از آفات و بیماری‌هایی مانند سفیدک پودری و کرم سیب مواجه است.
وی ادامه داد: نصب سنسورها و ایستگاه‌های خودکار هواشناسی، امکان رصد دقیق شرایط محیطی و فیزیولوژیکی گیاه را فراهم کرده و به کشاورز هشدار می‌دهد که چه زمانی باید آبیاری یا سم‌پاشی انجام شود. این کار نه تنها مصرف آب و سم را کاهش می‌دهد، بلکه از آلودگی محیط‌زیست و ضایعات محصول جلوگیری می‌کند.
فناوری؛ ضامن بهره‌وری و اقتصاد پایدار کشاورزی
رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران با تأکید بر ضرورت کشاورزی فناورانه گفت: حرکت به سمت استفاده از فناوری‌های نوین در مزرعه، نه یک انتخاب، بلکه یک اجبار برای بقا و پایداری تولید است. این تحول، علاوه بر کاهش تلفات منابع، باعث افزایش بهره‌وری نیروی کار، ارتقای کیفیت محصول و ایجاد اشتغال برای نیروهای متخصص در حوزه فناوری‌های کشاورزی می‌شود.
وی افزود: استفاده از سیستم‌های هوشمند در مزرعه و باغ باعث می‌شود مصرف آب و نهاده‌ها دقیق‌تر انجام شود و از نوسانات قیمتی و آسیب‌های اقتصادی ناشی از کم‌آبی یا آفات جلوگیری شود. کشاورزی هوشمند، در واقع یک سرمایه‌گذاری بلندمدت است که هم به نفع کشاورز و هم به نفع کشور است.
نقش دولت و بخش خصوصی
سیلسپور با تأکید بر لزوم حمایت‌های دولتی گفت: توسعه کشاورزی هوشمند نیازمند سه محور هم‌زمان است: آموزش و فرهنگ‌سازی در میان بهره‌برداران، تأمین زیرساخت‌های فنی از جمله اینترنت پایدار در مناطق روستایی، و حمایت مالی و تسهیلاتی برای خرید تجهیزات فناورانه. این امر تنها با همکاری دانشگاه‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان، بخش خصوصی و نهادهای دولتی امکان‌پذیر است.
رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران در پایان هشدار داد: اگر امروز هوشمندسازی را جدی نگیریم، فردا مجبور خواهیم بود هزینه سنگینی برای جبران خسارت منابع از دست‌رفته بپردازیم. آینده کشاورزی ایران در گرو علم، فناوری و مدیریت هوشمند منابع است.
انتهای پیام
نظرات