معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین در نشست خبری که امروز ۲۴ آبان در سالن جلسات معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین برگزار شد، اظهار کرد: باید در جامعه به‌صورت جدی بر ترویج سبک زندگی سالم کار کنیم و در این راستا تمامی اقدامات ارائه‌شده در خانه‌های بهداشت و پایگاه‌های سلامت با هدف پیشگیری از آسیب‌ها و عوارض بیماری‌ها صورت می‌گیرد.

وی افزود: بخش مهمی از سبک زندگی سالم به تغذیه صحیح بازمی‌گردد بنابراین رسانه‌ها در اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی در این حوزه نقشی بسیار مؤثر دارند. گرایش روزافزون مردم، به‌ویژه کودکان، به مصرف فست‌فود و غذاهای بیرون از منزل که اگرچه از نظر طعم مطلوب هستند، اما به‌عنوان تغذیه ناسالم شناخته می‌شوند، زمینه بروز چاقی، اضافه‌وزن و حتی لاغری ناشی از کمبود ریزمغذی‌ها را فراهم کرده است.

امیرحسین میرزاده بیان کرد: استان قزوین در شاخص چاقی و اضافه‌وزن کودکان رتبه بالایی دارد و تعداد افراد چاق در استان بالاتر از میانگین کشوری است، در حالی که دیابت تیپ یک شیوع کمی دارد، دیابت تیپ دو ارتباط مستقیم با تغذیه ناسالم و سبک زندگی غلط دارد.

وی با اشاره به تغییر الگوی مرگ‌ومیر نسبت به گذشته گفت: در حالی که پیش‌تر بیماری‌های واگیر مهم‌ترین علت مرگ بودند، امروز بیماری‌های قلبی‌عروقی در صدر علل فوت قرار گرفته‌اند.

این مسئول بیان کرد: تغذیه ناسالم، مصرف دخانیات، فشارخون بالا، مصرف مشروبات الکلی و افزایش چربی خون از عوامل اصلی بروز بیماری‌های قلبی‌عروقی هستند و هم‌افزایی این عوامل خطر، شانس ابتلا را چند برابر می‌کند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین ادامه داد: تعداد مبتلایان به دیابت و فشارخون در قزوین از میانگین کشوری بیشتر است و نیاز داریم فرهنگ سلامت را از سطح خانواده‌ها تقویت کنیم.

وی تصریح کرد: خدمات غربالگری رایگان در مراکز خدمات جامع سلامت در دسترس مردم است و افراد می‌توانند برای کنترل فشارخون، دیابت، اضافه‌وزن، کم‌وزنی و سایر عوامل خطر از این خدمات استفاده کنند.

میرزاده افزود: فشارخون و دیابت بسیاری از ارگان‌های بدن را تحت تأثیر قرار داده و می‌تواند منجر به سکته‌های قلبی و مغزی، گرفتگی عروق و نارسایی‌های جدی شود، با وجود این، بسیاری از مردم هنوز نمی‌دانند که خدمات غربالگری در مراکز جامع سلامت به‌صورت رایگان ارائه می‌شود.

میرزاده با اشاره به خدمات غربالگری سرطان اظهار کرد: سرطان‌های پستان، ریه و دستگاه گوارش از سرطان‌های شایع و دارای آمار بالای مرگ‌ومیر هستند و غربالگری این سرطان‌ها نقش مهمی در کاهش بار بیماری دارد.

وی با اشاره به وضعیت اجرای نظام پزشک خانواده گفت: پزشک خانواده در روستاها برای جمعیت‌های زیر ۲۰ هزار نفر فعال بوده و اکنون برنامه داریم این طرح را برای جمعیت‌های بالاتر نیز گسترش دهیم.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین خاطرنشان کرد: اجرای قاطع نظام ارجاع در سطح کشور، زمینه‌ساز عدالت در سلامت خواهد بود.

وی با اشاره به رتبه‌ قزوین در شاخص‌های سلامت درکشور بیان کرد: استان قزوین در اضافه وزن رتبه ۸، چاقی رتبه ۱۲، مصرف سیگار رتبه، مصرف الکل رتبه ۲، دیابت رتبه ۱۱ و فشارخون رتبه ۱۷ را در کشور دارد.

این مسئول در پایان تأکید کرد: در حوزه بیماری‌های غیرواگیر، میزان مصرف دخانیات و الکل در استان قزوین نگران‌کننده است و باید با اقدامات پیشگیرانه، اطلاع‌رسانی مؤثر و اصلاح سبک زندگی مردم، روند بیماری‌ها را کنترل کنیم.

اجرای پزشک خانواده تنها راه ساماندهی نظام سلامت

معاون اجرایی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین با تشریح ضرورت اجرای طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع، از آغاز فاز جدید این برنامه در روستاها و شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر خبر داد و گفت: اجرای کامل این طرح تنها مسیر برون‌رفت از نابسامانی‌های حوزه سلامت است.

هاشم علیجانی اظهار کرد: پزشک خانواده و نظام ارجاع مفاهیمی هستند که در کنار یکدیگر معنا پیدا می‌کنند و امروز نزدیک به یک قرن است که در بسیاری از کشورها اجرا می‌شوند، تنها راه برون‌رفت از نابسامانی‌های حوزه سلامت، اجرای کامل برنامه پزشک خانواده است.

وی افزود: برای هر ۴۰۰۰ نفر در مناطق روستایی یک پزشک خانواده پیش‌بینی شده است، اگر بخواهیم پیشگیری بر درمان اولویت داشته باشد، این امر فقط از مسیر پزشک خانواده امکان‌پذیر است؛ بنابراین نخستین گام در تحقق پیشگیری، اجرای فراگیر این طرح است.

معاون اجرایی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین بیان کرد: در حال حاضر پرونده سلامت مردم کامل نیست، اما با اجرای برنامه پزشک خانواده هر فرد دارای پزشک ثابت خواهد شد و تمامی اطلاعات سلامت فرد به‌صورت منظم ثبت و ضبط می‌شود. 

وی اضافه کرد: مزیت مهم این طرح آن است که پزشک خانواده به جای فردمحور بودن، خانواده‌محور عمل می‌کند و این موضوع کیفیت مراقبت را افزایش می‌دهد.

علیجانی با اشاره به سابقه این طرح گفت: پزشک خانواده از سال ۱۳۸۴ در برنامه چهارم توسعه وارد دستور کار شد و همان سال در استان قزوین در مراکز روستایی اجرایی شد، برنامه‌ریزی شده بود که در برنامه پنجم، این طرح به شهرهای بالای ۵۰ هزار نفر گسترش یابد، اما به دلیل نبود بسترهای لازم محقق نشد.

وی افزود: اکنون با دستور رئیس‌جمهور، اجرای پزشک خانواده با جدیت دنبال می‌شود و قرار است شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر در اولویت اجرای برنامه قرار گیرند.

معاون اجرایی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین ادامه داد: پزشک و تیم سلامت در روستا همان روزی که تشخیص دهند مراجعه‌کننده نیاز به خدمات سطح دو دارد، برای او ارجاع صادر می‌کنند، ۲۰ درصد از ظرفیت تخصصی سطح دو توسط معاونت درمان برای سطح یک اختصاص یافته و ارجاع به متخصص با سهولت بیشتری انجام می‌شود؛ امیدواریم با تکمیل این فرآیند، وارد پوشش‌دهی جمعیت شهرهای بالای ۲۰ هزار نفر نیز شویم.

وی تصریح کرد: در حال حاضر ۴۴۴ هزار نفر بیمه روستایی در استان وجود دارد و در مرحله اول طرح پزشک خانواده در شهرستان تاکستان، ۹۱ هزار و ۳۲۴ نفر تحت پوشش برنامه پزشک خانواده قرار خواهند گرفت.

علیجانی با تأکید بر لزوم فرهنگ‌سازی گفت: برای اجرای کامل پزشک خانواده نیازمند همکاری و آگاهی مردم هستیم.

وی افزود: به ازای هر ۴۰۰۰ نفر باید یک پزشک وجود داشته باشد و خوشبختانه در تمامی مراکز استان پزشک به میزان کافی حضور دارد.

معاون اجرایی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین با اشاره به الکترونیکی شدن فرآیندها بیان کرد: ارجاع‌ها به‌صورت الکترونیکی انجام می‌شود که یکی از دستاوردهای مهم برنامه پزشک خانواده است و در حال حاضر ارجاع فقط به بیمارستان‌های دولتی صورت می‌گیرد.

وی گفت: با اجرای این برنامه، دسترسی مردم به فوق‌تخصص‌ها منطقی، هدفمند و کنترل‌شده خواهد شد و از ارجاعات معکوس و درمان القایی پیشگیری می‌شود.

علیجانی در پایان سخنانش اظهار کرد: فاز اول برنامه پزشک خانواده در روستاها درحال اجراست و تلاش داریم صددرصد شهرستان تاکستان را تا نیمه دوم سال جاری زیر پوشش کامل این طرح قرار دهیم.

هشدار درباره شیوع بالای دیابت و فشارخون در قزوین 

رئیس گروه کنترل بیماری‌های غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی قزوین با اشاره به روند افزایشی دیابت و فشارخون در استان، این بیماری‌ها را از مهم‌ترین علل مرگ‌ومیر و از عوامل تحمیل بار سنگین اقتصادی بر نظام سلامت عنوان کرد و بر ضرورت تشخیص زودهنگام و اصلاح سبک زندگی تأکید کرد.

نسرین تنکابنی اظهار کرد: دیابت و فشارخون از مهم‌ترین بیماری‌های غیرواگیر هستند که بیشترین میزان مرگ‌ومیر را در کشور به خود اختصاص می‌دهند و بار قابل‌توجهی بر نظام سلامت و دولت تحمیل می‌کنند.

وی افزود: فشارخون یک بیماری خاموش است و درصد قابل‌توجهی از جمعیت را درگیر کرده است، ۳۳.۶ درصد شهروندان قزوینی بالای ۱۸ سال مبتلا به فشارخون بالا هستند و تاکنون تنها ۱۰۲ هزار نفر در مراکز سلامت استان شناسایی شده‌اند در حالی‌که آمار مبتلایان در استان حدود ۲۵۰ هزار نفر برآورد می‌شود.

رئیس گروه کنترل بیماری‌های غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی قزوین بیان کرد: فشارخون معمولاً بدون علامت است و تنها با مراجعه به پزشک و انجام سنجش می‌توان آن را تشخیص داد. پس از شناسایی، بیمار باید تحت درمان دارویی و غیردارویی ازجمله کنترل وزن، فعالیت بدنی و اصلاح تغذیه قرار گیرد.

وی تأکید کرد: کنترل این بیماری نیازمند پای‌بندی مستمر به درمان است؛ یعنی بیمار نمی‌تواند دوره‌ای دارو مصرف کند. اگر فردی مبتلا شود، باید دارو را تا پایان عمر ادامه دهد.

تنکابنی افزود: دیابت نیز از بیماری‌های غیرواگیر شایع است که تحت‌تأثیر سبک زندگی ناسالم، تغذیه غلط، کم‌تحرکی و مصرف دخانیات بروز می‌کند.

وی یادآور شد: با اصلاح این عوامل می‌توان از ابتلا به بیماری‌های غیرواگیر ازجمله دیابت و فشارخون جلوگیری کرد.

رئیس گروه کنترل بیماری‌های غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی قزوین گفت: اگر اقدامات تشخیصی در مراحل اولیه انجام شود، می‌توان از پیشرفت بیماری، زمین‌گیر شدن بیماران و مرگ ناشی از عوارض جلوگیری کرد.

وی با اشاره به وضعیت استان تصریح کرد: ۱۳.۹ درصد افراد بالای ۲۵ سال در قزوین مبتلا به دیابت هستند و تاکنون ۵۷ هزار نفر در مراکز سلامت تحت پوشش قرار گرفته‌اند.

تنکابنی عنوان کرد: دیابت نیز مانند فشارخون می‌تواند بدون علامت باشد، اما با اندازه‌گیری قند خون قابل تشخیص است و پس از آن بیمار تحت درمان قرار می‌گیرد.

رئیس گروه کنترل بیماری‌های غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی قزوین خاطرنشان کرد: در مراکز خدمات جامع سلامت، دیابت، فشارخون و چربی خون سنجیده و ریسک ابتلا به سکته‌های قلبی و مغزی ارزیابی می‌شود و افراد می‌توانند از این خدمات به‌صورت رایگان بهره‌مند شوند.

تجویزهای غیرعلمی فضای مجازی خطرناک است

رئیس گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین با تأکید بر نقش تعیین‌کننده اصلاح الگوی تغذیه در کنترل دیابت و فشارخون، نسبت به توصیه‌های غیرعلمی فضای مجازی هشدار داد.

عطیه رزاری اظهار کرد: اگر فرد مبتلا به دیابت یا فشارخون دارو مصرف کند، اما رفتارهای تغذیه‌ای خود را اصلاح نکند، نمی‌توان اطمینان داشت که قند خون و فشارخون او کنترل شود.

وی افزود: کارشناسان تغذیه در مراکز سلامت حضور دارند و حتی قند خون‌های مشکوک یا مرزی که هنوز به‌عنوان دیابت تشخیص داده نشده‌اند نیز توسط آنان ارزیابی و راهنمایی می‌شود.

رئیس گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین بیان کرد: در سال ۱۴۰۳ متوجه شدیم تنها ۳۰ درصد بیماران دیابتی قند خون کنترل‌شده دارند بنابراین مراجعه به کارشناس تغذیه تأثیر قابل توجهی در بهبود کنترل بیماری دارد.

وی با هشدار نسبت به شیوع درمان‌های غیرعلمی در فضای مجازی گفت: بسیاری از این روش‌ها با عنوان درمان سنتی معرفی می‌شوند اما هیچ پایه علمی ندارند و بیماران را از درمان دارویی و علمی بازمی‌دارند و همین موضوع باعث آسیب‌های جبران‌ناپذیر می‌شود.

رزازی عنوان کرد: دیابت و فشارخون در صورت کنترل نشدن می‌توانند عوارض جدی و غیرقابل بازگشتی ایجاد کند.

وی ادامه داد: تنها با تغییر الگوی غذایی بهبود قابل‌توجهی یک سوم بیماران با ترکیب دارو و اصلاح تغذیه، کنترل مناسب بیماری را تجربه می‌کنند.

رئیس گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین با بیان اینکه استان قزوین در گذشته رتبه اول مصرف فست‌فود را داشته و اکنون نیز بالاتر از میانگین کشور است، گفت: قزوین جزو استان‌های دوستدار شیرینی محسوب می‌شود و همین عامل یکی از دلایل بالاتر بودن شیوع دیابت در استان نسبت به متوسط کشور است.

وی تأکید کرد: اصلاح سبک زندگی و تغییر رفتارهای غذایی باید در اولویت قرار گیرد، حتی اگر زمینه ارثی وجود داشته باشد، رفتارهای محیطی می‌توانند از بروز بیماری جلوگیری کنند.

رزاری بیان کرد: در مراکز شهری هنوز پوشش کامل حضور کارشناس تغذیه تحقق نیافته، اما در مراکز روستایی این خدمات موجود است.

رئیس گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین در پایان خاطرنشان کرد: طب ایرانی به‌عنوان یک طب با پشتوانه دانشگاهی در مراکز آموزشی تدریس می‌شود، اما هیچ‌گونه داروی گیاهی برای درمان دیابت و فشارخون توصیه نمی‌کنیم.

یک پنجم زوجین قزوینی نابارور هستند

معاون فنی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین گفت: یک‌پنجم زوجین استان نابارور هستند و از هر سه تا پنج زوجی که برای درمان ناباروری مراجعه می‌کنند، یک زوج موفق به داشتن فرزند می‌شوند.

ناهید یزدی اظهار کرد: قانون جوانی جمعیت ۷۳ ماده و ۸۱ تبصره و ۲۳۶ تکلیف دارد که از کل آن، ۴۳ ماده قانونی با همه تبصره‌ها به وزارت بهداشت مربوط می‌شود. جوانی جمعیت یک موضوع ملی است و دانشگاه‌های علوم پزشکی یکی از دستگاه‌های مسئول در اجرای این قانون هستند.

وی افزود: نرخ سالمندی کشور ۱۱.۵ درصد و نرخ سالمندی استان ۱۱.۹ درصد است، سالمندی منجر به آسیب‌های اجتماعی و اقتصادی می‌شود و وظیفه می‌دانیم برای پیشگیری از این آسیب‌ها اقدام کنیم که یکی از برنامه‌های مهم، «هادیان زندگی» است که از طریق بهورزان اجرا می‌شود تا افراد فعال در رده‌های اصلی با بحران سالمندی آشنا شوند و توانمندی آنان افزایش یابد.

معاون فنی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین بیان کرد: کلاس‌های آموزش هنگام ازدواج از سال ۱۳۷۲ برگزار می‌شود، اما اکنون بسته‌های آموزشی با توجه به دغدغه‌های زوجین برای شروع زندگی اصلاح شده است. امروز زوجین در موضوعاتی مانند سلامت جنسی، مهارت زندگی، مهارت فرزندآوری، اخلاق، احکام، حقوق زوجین و قبح سقط جنین آموزش می‌بینند.

وی ادامه داد: برنامه «آمایش امید» نیز با هدف TFA و افزایش نرخ باروری کلی تا حد جانشینی اجرا می‌شود. تحلیل شاخص‌های جمعیتی بر اساس شرایط منطقه‌ای انجام می‌شود و در این برنامه، جمعیت تحت پوشش ۱۰ تا ۵۴ سال همسردار بررسی می‌شود و شناخت جمعیت بر اساس حفظ باروری فرد اتفاق می‌افتد.

یزدی بیان کرد: آمایش امید تا سال ۱۴۰۷ برنامه‌ریزی شده و هر بهورزی که منجر به تولد زنده در خانواده‌ای شود، مشمول دریافت کارانه خواهد شد، امسال دومین سال اجرای این برنامه است و عملکرد موفقی مشاهده شده است.

وی تأکید کرد: کاهش فاصله بین موالید در خانواده و نیز کاهش فاصله زمانی بین ازدواج و فرزندآوری از دیگر اهداف این برنامه است تا نرخ باروری به ۲.۵ برسد، باروری در کشور هم اکنون ۱.۶۵ و نرخ باروری استان ۱.۲۴ است.

معاون فنی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین با اشاره به نرخ رشد جمعیت گفت: نرخ رشد جمعیت در کشور اگر کمتر از یک باشد، شرایط دشوار می‌شود، نرخ رشد جمعیت استان نیز هم اکنون ۰.۴۶درصد است؛ یعنی به ازای هر هزار نفر، هر سال تنها چهار نفر به جمعیت اضافه می‌شود، در حالی که در حالت نرمال باید این عدد ۲.۵ درصد باشد و اگر به ازای هر ۱۰۰۰نفر ۲۵ نفر اضافه شود، کشور می‌تواند امور خود را مدیریت کند.

وی اظهار کرد: پیشگیری خودبه‌خودی، سقط عمدی جنین و تشخیص به‌هنگام ناباروری از دیگر برنامه‌هاست، لازم به ذکر است که بگوییم تنها مرکز ناباروری سطح سه، بیمارستان ولایت است.

یزدی افزود: موضوع عدم شبکاری را برای پرسنل پرستاری ابلاغ کرده‌ایم، برای مثال برای پرستار باردار نباید شیفت شب در نظر گرفته شود، همچنین به ازای هر فرزند، ۶ ماه از تعهد طرح نیروی انسانی افراد کسر می‌شود، ۶۰ درصد قانون جوانی جمعیت مربوط به وزارت بهداشت است و حوزه‌های علوم پزشکی وظیفه دارند در این زمینه اقدامات لازم را انجام دهند.

افزایش تولد فرزندان سوم چهارم در میان کارمندان و پزشکان

وی بیان کرد: نرخ رشد جمعیت از سال ۱۳۹۴ روند نزولی داشته اما اجرای این قانون جلوی شیب سقوطی را گرفته است، اکنون شاهد هستیم که باور «دو فرزند کافی است» در خانواده ایرانی شکسته شده و تولد فرزندان سوم، چهارم و پنجم در میان کارمندان و پزشکان افزایش یافته است.

معاون فنی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین درباره وضعیت مراکز ناباروری اظهار کرد: مرکز درمان ناباروری ولایت از خرداد ۱۴۰۱ فعالیت خود را آغاز کرده است و به طور کلی در حوزه ناباروری سه مرکز فعال هستند که شامل مرکز سطح سه ولایت، یک مرکز خصوصی و مرکز جهاددانشگاهی است. مرکز ناباروری ولایت طی سال گذشته ۷۱۷۵ مورد مراجعه‌کننده داشته و به طور کلی طی سه سال فعالیت ۹۰ زوج از این طریق توانسته‌اند صاحب فرزند شوند.

یزدی در پایان سخنانش گفت: با خدمات مشاوره‌ای معاونت بهداشت ۹۲ درصد زوجینی که قصد سقط داشتند، از تصمیم خود منصرف شده‌اند.

انتهای پیام