اصفهک، در ۳۵ کیلومتری شرق طبس، یکی از روستاهای تاریخی و خشتی ایران است که توانسته با احیای بافت سنتی و توسعه گردشگری پایدار، توجه علاقه‌مندان به میراث فرهنگی را جلب کند.
روستا با خانه‌های خشتی، دیوارهای گلی و سقف‌های گنبدی، نمونه‌ای از معماری سنتی متناسب با آب و هوای کویری است که گرمای طاقت‌فرسا را کاهش داده و نسیم خنک را به درون خانه‌ها هدایت می‌کند.
کوچه‌های پیچ‌درپیچ و گذرگاه‌های کوتاه گلی، فضایی نوستالژیک و دلنشین ایجاد کرده‌اند و گردشگران را ساعت‌ها به قدم زدن و تماشای بافت تاریخی دعوت می‌کنند.
نخل‌های پراکنده میان خانه‌ها و فضاهای باز، علاوه بر زیبایی بصری، هویت کویری و اصالت روستا را نمایان می‌سازند و از فاصله دور، اصفهک را به بازدیدکنندگان معرفی می‌کنند.
از مهم‌ترین بناهای تاریخی روستا می‌توان به مسجد جامع، دو حمام قجری مرمت شده و امامزاده زرگ اشاره کرد؛ بناهایی که با سبک سنتی و متناسب با اقلیم کویری ساخته شده‌اند و هنوز پا برجا هستند.
صنایع دستی به ویژه قالی‌بافی، یکی از نمادهای اقتصادی و فرهنگی اصفهک محسوب می‌شود و سوغات این روستا شامل خرما و زعفران نیز تجربه سفر به این منطقه را کامل می‌کند.
موسیقی محلی در میان اهالی جایگاه ویژه‌ای دارد و اجرای آهنگ‌ها و نوازندگی تار در مراسم و آیین‌های سنتی، از نمادهای فرهنگی این روستا است.
بازدید از بافت تاریخی، خانه‌ها و حمام‌های قدیمی، فرصتی برای گردشگران فراهم می‌کند تا با زندگی و معماری گذشتگان آشنا شوند و اهمیت حفاظت از این میراث را درک کنند.
اصفهک با ترکیب معماری، فرهنگ، طبیعت کویری و صنایع‌دستی، به الگویی موفق در گردشگری روستایی و پایدار تبدیل شده است و نمونه‌ای از هماهنگی میان توسعه و حفاظت میراث است.
این روستا نه تنها مقصدی جذاب برای گردشگران داخلی و خارجی است، بلکه الگویی برای سایر روستاهای خشتی ایران به شمار می‌رود که می‌خواهند همزمان میراث خود را حفظ و اقتصاد محلی را تقویت کنند.
محمد عرب، معاون گردشگری، سرمایه‌گذاری و تأمین منابع اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان جنوبی، در بازدید خود از اصفهک بر اهمیت توسعه گردشگری پایدار تأکید کرد و گفت: اصفهک نمونه‌ای است که نشان می‌دهد مشارکت مردم و برنامه‌ریزی هوشمند می‌تواند یک روستای متروکه را به الگویی ملی در گردشگری تبدیل کند.
وی افزود: حفاظت هوشمندانه از بافت تاریخی و مرمت مشارکتی خانه‌ها و بناها، اولویت اصلی ما در اصفهک است تا هم اصالت فرهنگی حفظ شود و هم گردشگران تجربه‌ای واقعی و جذاب داشته باشند.
عرب درباره توانمندسازی جامعه محلی بیان کرد: زنان، جوانان و ساکنان اصفهک نقش مهمی در توسعه گردشگری دارند و ما به برنامه‌هایی نیاز داریم که اقتصاد روستا را از طریق صنایع دستی و کسب‌وکارهای محلی تقویت کند.
وی با اشاره به زیرساخت‌های گردشگری افزود: ایجاد مسیرهای دسترسی مناسب، امکانات رفاهی برای گردشگران و ارتقای تجربه بازدید، از محورهای برنامه‌ریزی ما در اصفهک است.
معاون گردشگری استان درباره ظرفیت آموزشی و پژوهشی روستا گفت: اصفهک می‌تواند به مرکزی برای آموزش و پژوهش در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری تجربه‌محور تبدیل شود و نسل جدید را با میراث آشنا کند.
وی ادامه داد: ترکیب گردشگری، آموزش و پژوهش باعث می‌شود اصفهک نه تنها یک مقصد گردشگری، بلکه الگویی برای توسعه پایدار و مسئولانه در سایر مناطق ایران باشد.
عرب درباره حفاظت از بناهای تاریخی اضافه کرد: مرمت حمام‌ها، مسجد جامع و سایر بناهای خشتی با روش‌های علمی و مشارکتی انجام می‌شود تا ضمن حفظ اصالت، ایمنی و جذابیت بازدیدکنندگان نیز تضمین شود.
وی همچنین به اهمیت معرفی ظرفیت‌های فرهنگی و اقتصادی استان اشاره کرد و گفت: ثبت جهانی اصفهک فرصتی برای معرفی هویت فرهنگی خراسان جنوبی در سطح ملی و بین‌المللی است و گردشگری می‌تواند به رشد اقتصادی منطقه کمک کند.
معاون گردشگری استان درباره نقش مشارکت مردمی تأکید کرد: وقتی مردم در فرآیند حفاظت و توسعه سهیم باشند، میراث زنده می‌ماند و ارزش واقعی خود را نشان می‌دهد. اصفهک نمونه بارز این مشارکت موفق است.
عرب در پایان گفت: هدف ما این است که اصفهک با تکیه بر فرهنگ، هنر و میراث خود، به مرکزی شاخص در گردشگری پایدار تبدیل شود و تجربه‌ای فراموش‌نشدنی برای هر بازدیدکننده فراهم آورد.
انتهای پیام
نظرات