«جعفر ول کن»؛ بالاخره یکی حرف دل مردم را زد!

«جعفر ول کن، حرفتو بزن»؛ این جمله، واکنش رئیس‌جمهور به تمجید معاونش در یک جلسه رسمی بود. جمله‌ای ساده که شاید نه گوینده آن و نه حتی حاضران در جلسه فکر نمی‌کردند که تبدیل به یکی از ترندهای پرمخاطب فضای مجازی شود و مردم تا این حد نسبت به آن واکنش نشان دهند. واکنش گسترده‌ای که می‌توان آن را گواهی بر خستگی عمومی از مناسبات پرتعریف و تمجید در ساختار رسمی کشور دانست. ابعاد گسترده ماجرای «جعفر ول کن» را می‌توان نشانه‌ای از توقع افکار عمومی برای تغییر گفتار مسئولان دانست؛ تغییری که در آن، تعارف‌های بی‌جا جایش را به بیان صریح بدهد.

بررسی ابعاد فرهنگی شکل‌گیری اینترنت طبقاتی

اینترنت طبقاتی چگونه فرهنگ عمومی را تغییر می‌دهد؟

طرح موضوع شکل‌گیری «اینترنت طبقاتی» در کشور موضوع تازه‌ای نیست، اما پس از جنگ ۱۲روزه، پررنگ‌تر از گذشته مطرح شد؛ هرچند این موضوع از سوی رئیس جمهور تکذیب و تاکید شد که «دسترسی به اطلاعات آزاد حق همه مردم است، نه یک طبقه خاص» اما همچنان واکنش‌ها به آن ادامه دارد؛ با این باور که اگر تجربه‌ای که در قالب اعطای «اینترنت سفید» به برخی گروه‌ها در جنگ اخیر اتفاق افتاد ادامه پیدا کند، در بطن خود به مرور بافت اجتماعی و فرهنگی جامعه را تغییر می‌دهد.

نقش یک قَسَم در فرهنگ عامه

وقتی حقیقت را حواله قَسَم حضرت عباس (ع) می‌دهند

بعضی قسم‌ها فقط حرف نیستند؛ پشتشان تجربه‌ای جمعی و باورهایی قدیمی وجود دارد. «قسم حضرت عباس» از همان سوگندهایی‌ است که در دل فرهنگ مردم جا خوش کرده است. در بسیاری از شهرهای ایران، وقتی پای اثبات راست‌گویی یا جلب اعتماد وسط باشد، هنوز هم نام حضرت عباس (ع) کارساز است. قسم‌خوردن به این نام نه‌ فقط نشانه‌ای از باور مذهبی، که بخشی از سازوکار اعتماد در روابط اجتماعی است؛ رسمی قدیمی که همچنان در فرهنگ عامه زنده است.

از دود تا بخار؛

بی‌فرهنگی با عطرِ میوه!

قبلا اگر قرار بود کسی سیگار بکشد از اطرافیان اجازه می‌گرفت تا مبادا اذیت شوند یا این کار را در محیط‌های سربسته انجام نمی‌داد، این روزها اما فرقی نمی‌کند در حال تماشای ویترین مغازه‌های یک پاساژ باشید یا برای دیدن یک فیلم به سینما رفته باشید؛ به یک باره بوی تند میوه‌هایی مثل انبه، شاتوت و... تمام مشام شما را پر می‌کند و زمانی که به اطراف خود نگاه می‌کنید فرد یا افرادی را غرق در حلقه‌ای از دود می‌بینید؛ کسانی که حتی در آن شرایط هم نتوانستند «ویپ‌» را کنار بگذارند و مشغول کار دیگری شوند.

سنت‌های مبعث؛ از جشن مخصوصِ مردان ۶۳ ساله تا نذر صلوات!

بعثت حضرت محمد (ص) یکی از مناسبت‌های مهم مذهبی در ایران است که علاوه بر آداب واجب و مستحبی که پیرامون آن وجود دارد، آداب و سنت‌هایی وابسته به آن نیز شکل گرفته است که به بخشی از فرهنگ عامه مردم و جزئی جدایی‌ناپذیر از زندگی آنها تبدیل شده است.

توسعه زبان فارسی، تجلّی قدرت نرم ایران متمدّن / ترویج فرهنگ ایرانی با توسعه گردشگری

زبان هر ملّتی، تجلّی تاریخ و تمدن آن جامعه را در پی دارد، در همین راستا توسعه‌ی زبان کهن فارسی به‌عنوان یکی از ارکان قدرت نرم کشورمان می‌تواند فرهنگ عمومی جمهوری اسلامی ایران را در عرصه بین‌المللی عرضه کند، به نحوی که گردشگری در این امر تسهیل‌کننده بوده و حضور گردشگران خارجی برای امور مختلف سیاحتی، زیارتی، سلامت‌محور و غیره می‌تواند فرهنگ میهن‌مان را بیش از پیش برای جهانیان بشناساند.

فرهنگ پوشاک اقوام ایرانی/ بخش سوم

رخت سیاه عزا چگونه وارد فرهنگ ایرانی شد؟

حضور در مراسم‌ عزاداری تنها زمانی است که احتمالا افراد با سوال «حالا چی بپوشم؟» مواجه نمی‌شوند؛ مراسمی که چه به بزرگی عزاداری برای شهادت ائمه اطهار (ع) باشند و چه مربوط به مرگ عزیزی که به تازگی از دست داده‌ایم، پوشش پذیرفته شده و منحصر به خود را دارد.

کدام باورهای عامه درباره محرم حرمت دارند و کدام رنگ خرافه گرفته‌اند؟

همزمان با شروع ماه محرم همه چیز حال و هوای این ماه را به خود می‌گیرد؛ از سیاه‌پوش کردن کوچه‌ها و خیابان‌ها گرفته تا رعایت برخی آداب و پرهیز از انجام برخی کارها به حرمت این ماه؛ هرچند برخی رفتارها هم در گذر زمان و بی‌آنکه قاعده و قانون خاصی درباره آنها وجود داشته باشد، ابتدا به عادت و سپس به بخشی از فرهنگ ما تبدیل شده‌اند.