دکتر امیر صابر متخصص تغذیه در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه پژوهشهای اخیر در حوزه تغذیه کودکان، فراتر از تمرکز بر تنها یک نوع ماده مغذی، بر نقش یک الگوی غذایی کامل و متعادل در دستیابی به حداکثر رشد قدی تأکید دارند، اظهار کرد: این یافتهها، دیدگاههای پیشین را که تنها بر مصرف کلسیم یا پروتئین متمرکز بودند، تکمیل کرده و رویکردی جامعتر را پیشنهاد میدهند.
وی با بیان اینکه در سالهای گذشته اغلب توصیههای تغذیهای برای رشد قدی کودکان بر مصرف کافی پروتئین، کلسیم و ویتامین D متمرکز بود، عنوان کرد: اگرچه دریافت مناسب این مواد مغذی در رشد قدی کودکان همچنان حائز اهمیت است، اما مطالعات جدید نشان میدهد که تأثیر آنها به شدت به وجود سایر ویتامینها و مواد معدنی در یک رژیم غذایی غنی وابسته است.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه افزود: تحقیقات جدید نشان میدهد که مواد مغذی به صورت جداگانه عمل نمیکنند، بلکه یک همافزایی(synergy) بین آنها وجود دارد. به عنوان مثال جذب کلسیم به وجود کافی ویتامین D و ویتامین K2 وابسته است. همچنین روی، منیزیم و فسفر در کنار پروتئین برای ساخت و معدنیسازی استخوانها ضروری هستند.
صابر ادامه داد: نتایج یک مطالعه معتبر که سال ۲۰۲۲ در مجله "BMC Public Health" منتشر شد، نشان می دهد که کودکانی که از یک رژیم غذایی با تنوع بالا و غنی از سبزیجات، میوهها، پروتئینهای باکیفیت و لبنیات پیروی میکنند، رشد قدی بهتری نسبت به کودکانی دارند که فقط بر چند ماده غذایی خاص تمرکز میکنند. علاوه بر این یکی از جدیدترین و هیجانانگیزترین حوزههای پژوهشی، ارتباط بین میکروبیوم روده(باکتریهای مفید روده) و رشد استخوان است. یافتههای اخیر نشان میدهد که تعادل در میکروبیوم روده میتواند بر جذب مواد مغذی کلیدی نظیر کلسیم و حتی تولید هورمونهایی که در رشد و نمو کودکان مهم هستند، اثر گذار باشد. در این خصوص استفاده از رژیمهای غذایی غنی از فیبر، مانند میوهها، سبزیجات، غلات کامل و همچنین لبنیات حاوی پروبیوتیکها میتواند در ارتقا و سلامت میکروبیوم روده اثرگذار باشد.
این متخصص تغذیه افزود: در مجموع یافتههای اخیر تمرکز بر الگوهای غذایی کامل که حاوی مجموعهای از مواد مغذی کلیدی است را برای رشد قدی کودکان موثرتر میداند. تحقیقات تغذیهای اخیر به جای توصیه به مصرف یک یا دو مکمل، به والدین پیشنهاد میکند که بر روی یک الگوی غذایی کامل تمرکز کنند. به عنوان مثال رژیم مدیترانهای که غنی از روغن زیتون، ماهی، حبوبات، میوهها و سبزیجات است در برخی مطالعات با رشد قدی بهتر در کودکان مرتبط دانسته شده است.
وی با بیان اینکه براساس این یافتهها تنوع کافی در بشقاب غذایی کودکان باید رعایت شود، گفت: والدین باید اطمینان حاصل کنند که رژیم غذایی کودک حاوی منابع پروتئینی گوناگون(گوشت، مرغ، ماهی، تخممرغ، حبوبات)، لبنیات(شیر، ماست، پنیر)، غلات کامل و طیف وسیعی از میوهها و سبزیجات رنگارنگ باشد. همچنین اولویت در رژیم غذایی کودکان باید با منابع غذایی کامل باشد و به جای تکیه بر مکملهای غذایی - مگر با توصیه متخصصین مربوطه- تلاش کنند تا مواد مغذی مورد نیاز کودک از منابع غذایی کامل تأمین شود.
صابر با تاکید بر محدود کردن غذاهای فرآوریشده در رژیم غذایی کودکان، گفت: همچنین غذاهای حاوی قند و چربی بالا که ارزش غذایی کمی دارند و منجر به کمبود ریزمغذیها در بدن میشوند، باید با غذاهای مفید جایگزین شوند.
وی اظهار کرد: در نهایت یافتهها نشان میدهند که رشد قدی بهینه در کودکان فراتر از مصرف تنها چند ماده غذایی، نیازمند یک رویکرد جامع و یک الگوی غذایی متنوع و کامل است. این تغییر دیدگاه، والدین و متخصصان سلامت را به سوی تأکید بر عادات غذایی سالم و پایدار از سنین پایین سوق میدهد.
انتهای پیام
نظرات