با شیوع کرونا ویروس، جهان دچار تغییرات گسترده‌ای شد و با شکل جدیدی از دنیا روبه‌رو شدیم؛ فضای مجازی و اهمیت آن بیش از هر زمان دیگری نمود پیدا کرد و همه‌چیز را تحت الشعاع قرارداد؛ کرونا آمد، همه‌چیز را تعطیل کرد اما دریچه تازه‌ای از فضای مجازی را به روی ما باز کرد.

مدارس، دانشگاه‌ها و آموزشگاه‌های خصوصی تحت تأثیر کرونا تعطیل شدند و دیگر خبری از آموزش حضوری نبود؛ پیش از کرونا تصورمان از آموزش، حضور در کلاس‌ها، کارگاه‌های آموزشی و یادگیری به‌صورت شفاهی از سوی معلمان و اساتید بود، حالا دیگر باید به آموزش آنلاین روی بیاوریم.

 یادگیری با استفاده از تکنولوژی‌های الکترونیکی برای دسترسی به برنامه آموزشی خارج از کلاس درس سنتی را آموزش آنلاین می‌گویند؛ المان‌های این نوع آموزش انواع عناصر چندرسانه‌ای ازجمله گرافیک، صدا، تصویر و صفحات وب است که همه از طریق یک مرورگر اینترنتی قابل‌دسترس هستند و جایگزین اجزای کلاس درس سنتی شده‌اند؛ در سال‌های اخیر، ظهور اینترنت و استفاده گسترده از رایانه باعث رشد چشمگیری در سیستم آموزش و پیدایش این شیوه جدید از آموزش شده است.

آموزش آنلاین شیوه‌ای نوین از آموزش مجازی است که با استفاده از جدیدترین ابزارهای ارتباطی مانند ایمیل، وبلاگ، وب‌سایت و نرم‌افزارها در بستر شبکه‌های کامپیوتری خصوصاً اینترنت، محتوای آموزشی را در اختیار کارآموزان قرار می‌دهد، در طول یک دهه گذشته، این سیستم آموزشی گزینه محبوبی برای طیف گسترده‌ای از دانشجویان و دانش‌آموزانی که قصد انجام کار حین درس و یا تشکیل خانواده داشته‌اند، بوده است.

در اولین دوره آموزش الکترونیکی دانشگاه هاروارد بیش از ۳۶ هزار نفر شرکت کردند، به بیانی یک کلاس آنلاین هاروارد بیشتر از یک کنسرت موسیقی متقاضی داشته است با این سطح استقبال، این‌طور به نظر می‌رسد که وجود تغییرات در روش‌های تدریس دانشگاه‌های سنتی به‌طور گسترده در حال تغییر است.

اگرچه آموزش آنلاین در سراسر دنیا جدی گرفته‌شده و دوره‌های آنلاین پرطرفدارترین شیوه آموزش الکترونیک است اما در کشور ما آموزش آنلاین به‌صورت رسمی شناخته‌نشده و افراد تمایل زیادی به حضور در کلاس به‌صورت آنلاین ندارند، در ایام کرونا بسیاری از آموزشگاه‌ها به‌صورت کلی تعطیل شدند و برخی از آن‌ها مانند معاونت آموزشی جهاد دانشگاهی اقدام به برگزاری دوره‌های آموزشی آنلاین کردند، آموزش‌هایی که با استقبال روبه‌رو نشد و افراد تمایلی به شرکت در کلاس‌های آنلاین نشان ندادند.

این در حالی است که آموزش آنلاین به‌طورمعمول به‌تناسب نیازهای یادگیری خاص هر فرد قابل تنظیم است و تقریباً درصورتی‌که دسترسی به یک رایانه و اینترنت با سرعت مناسب فراهم باشد در هر زمان و هر مکان می‌تواند انجام شود.

اگر نگاهی به مزایای آموزش آنلاین داشته باشیم، این نوع تدریس موجب می‌شود تا افراد هزینه‌های کمتری را بابت دوره‌ها پرداخت کنند، فرد می‌تواند به‌راحتی دیدن یک فیلم پنج دقیقه‌ای، خواندن متن یک صفحه‌ای و یا یک سری فعالیت‌های انعطاف‌پذیر مطالب را بیاموزد.

آموزش با اندازه‌های کوچک باعث می‌شود تا برای یادگیری یک موضوع نیاز کمتری به تمرکزهای طولانی‌مدت داشته باشیم، چراکه می‌توان حتی با گوشی موبایل و تماشای یک فیلم کوتاه آموزشی، موضوع جدیدی را بیاموزیم که خود موجب ایجاد انگیزه و محبوبیت آموزش آنلاین می‌شود.

از طرفی غالب آموزشگاه‌ها و دانشگاه‌های معتبر که دارای امکانات آموزشی مناسب هستند در شهرهای بزرگ قرارگرفته‌اند و ترجیح اساتید مجرب نیز تدریس در این آموزشگاه‌ها و مؤسسات است، بنابراین دسترسی همه افراد به این اساتید میسر نیست؛ اما آموزش آنلاین به همه افراد این امکان را می‌دهد که از ظرفیت اساتید مختلف استفاده کنند.

برگزاری دوره‌ها به‌صورت آنلاین، بی‌نیاز از امکانات آموزشی مانند مکان، تجهیزات آموزشی، میز و صندلی است که منجر به کاهش چشمگیر هزینه‌ها نسبت به کلاس‌های حضوری می‌شود. علاوه بر این، حذف رفت‌وآمد به آموزشگاه باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌های جانبی مانند هزینه رفت‌وآمد نیز خواهد شد.

این شیوه آموزش معایبی نیز دارد، با توجه بااینکه این دوره‌ها در بستر اینترنت برگزار می‌شوند، در صورت بروز مشکلات فنی یا اختلال در کیفیت اینترنت، می‌تواند برگزاری کامل دوره در وقت معین و باکیفیت موردنظر را با مشکل مواجه شود، یکی از بزرگ‌ترین معایب آنلاین درس خواندن نیز کمبود ارتباط اجتماعی است، این به‌خصوص برای دانش‌آموزان که نیازمند دوست‌یابی و ارتباطات اجتماعی هستند صدق می‌کند.

درحالی‌ ما در کشور با مشکل عدم استقبال از کلاس‌های آنلاین روبه‌رو هستیم که اغلب کشورهای پیشرفته به دنبال شیوه جدیدی از آموزش آنلاین هستند و آن را امری حیاتی می‌دانند، «پیتر دراکر» از برجسته‌ترین نظریه‌پردازان مدیریت در جهان، معتقد بود که آینده دوره آموزش آنلاین شبیه به فیلم «ماتریکس» است که تنها در ذهن می‌تواند رخ دهد در این فیلم تصورات یک فرد در مورد موضوعی امکان دانلود شدن داشت، آینده آموزش الکترونیکی هم می‌تواند در حال حاضر به همین اندازه عجیب به نظر برسد.

در نسل آینده کلاس‌های آموزشی، مجهز به فناوری واقعیت مجازی خواهند بود، برای مثال در آینده‌ای نه‌چندان دور، نیازی نیست دانش‌آموزانی که در کلاس زیست‌شناسی نشسته‌اند، برای فهم جریان خون در بدن یک جاندار به عکس‌های کتاب زل بزنند، آن‌ها با کمک فناوری واقعیت مجازی در درون رگ‌های جاندار حرکت خواهند کرد و دانش آموزان درس فیزیک، برای فهم کیهان به ساده‌ترین مثال از منظومه شمسی که روی تابلو کشیده شده باشد، بسنده نخواهند کرد آن‌ها شانس این را خواهند داشت که بر روی مریخ فرود بیایند و شرایط جوی آنجا را جلوی چشمان خود داشته باشند، کشور ما نیز باید قدم‌های بیشتری در حوزه آموزش آنلاین بردارد تا بتوانیم هم‌راستا با سایر کشورها پیشرفت داشته باشیم.

انتهای پیام