به گزارش ایسنا، شهرها در سراسر جهان در حال تغییر هستند. از مناطق انرژی تجدیدپذیر بارسلونا گرفته تا سیستم ایمنی مبتنی بر هوش مصنوعی قطار سئول، پروژههای شهر هوشمند در حال حاضر نحوه عملکرد بزرگترین مراکز شهری جهان را تغییر میدهند. جای تعجب نیست که پیشبینی میشود ارزش بازار جهانی شهر هوشمند از حدود ۷۰۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵ به ۱.۴۵ تریلیون دلار تا سال ۲۰۳۰ با نرخ رشد مرکب سالانه ۱۵.۶ درصد افزایش یابد.
به نقل از فوربس، ابتکارات شهر هوشمند ممکن است در کشورهای توسعهیافته آغاز شده باشند اما جنوب شرقی آسیا با حدود ۷۰۰ میلیون نفر جمعیت اخیراً به کانون تحولات بیشتر تبدیل شده است. این منطقه با زیرساختهای فرسوده و مهاجرت سریع شهری روبهروست و بسیاری از کشورها در تلاش هستند تا با فناوریهای جدید برای پیشبرد رونق اقتصادی خود، از سایر مناطق پیشی بگیرند.
با توجه به این شرایط، مالزی آینده خود را روی تبدیل شدن به یک کشور مبتنی بر هوش مصنوعی به عنوان راهبرد اصلی توسعه بنا نهاده و هوش مصنوعی را در تار و پود اقتصاد، حکومت و زندگی شهری خود جای داده است. در قلب این جاهطلبی، توسعه شهرهای مبتنی بر هوش مصنوعی قرار دارد که برای ارائه خدمات عمومی هوشمندتر، تشویق شیوههای پایداری و ایجاد فرصتهای فراگیرتر طراحی شدهاند.
این راهبرد با اهداف گستردهتر توسعه مالزی در سیزدهمین برنامه توسعه آن همسو است که در آن انتظار میرود تا سال ۲۰۳۰ اقتصاد دیجیتال تا ۳۰ درصد از تولید ناخالص داخلی را تشکیل دهد. همچنین، این برنامه خواستار زیرساختهای دیجیتال، مدیریت دادهها و سرمایه انسانی برای تشکیل توانمندسازهای حیاتی مورد نیاز آینده کشور است و هدف مالزی را برای تغییر دادن خود از یک مصرفکننده فناوری به یک خالق فناوری نشان میدهد.
پشت اجرای این چشمانداز، «شرکت اقتصاد دیجیتال مالزی»(MDEC) قرار دارد که شرکت پیشرو متمرکز بر نوآوری و ایجاد یک اکوسیستم پویای هوش مصنوعی برای کشور است. «انور فارز فاضل»(Anuar Fariz Fadzil)، مدیرعامل شرکت اقتصاد دیجیتال مالزی گفت: مالزی در مسیر تبدیل شدن به معیار «اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا» یا «آسهآن» (ASEAN) برای شهرهای مبتنی بر هوش مصنوعی و فراگیر است که در آنجا هوش مصنوعی به شهروندانش خدمت خواهد کرد. مالزی با تمرکز بر فراگیری، همکاری و استفاده اخلاقی قصد دارد شهرهای مبتنی بر هوش مصنوعی بسازد که حکمرانی و خدمات عمومی بهتری را ارائه دهند و فرصتهای گستردهتری را برای مشاغل و شهروندان ایجاد کنند.

عوامل کلیدی مؤثر در استفاده از هوش مصنوعی
شرکت اقتصاد دیجیتال مالزی معتقد است که حرکت مالزی به سمت شهرهای هوشمند توسط سه عامل کلیدی شکل خواهد گرفت.
اولین عامل، تلفیق حمایت بودجهای و نوآوری بخش خصوصی است تا همه پروژههای انجامشده بتوانند تأثیر واقعی را بگذارند و فراتر از پروژههای آزمایشی یکباره باشند. این کار تضمین میکند که شهروندان و مشاغل به طور مداوم به فرصتهای مبتنی بر هوش مصنوعی دسترسی خواهند داشت.
نمونهای از این مورد در «پروژه دوقلوی دیجیتال پارامتریک پوتراجایا»(Putrajaya Parametric Digital Twin Project) دیده میشود که در آن دادههای بلادرنگ و مدلسازی پارامتریک برای ایجاد یک ماکت مجازی از شهر مورد استفاده قرار میگیرند. این پروژه، برنامهریزان شهری را قادر میسازد تا کارآیی را افزایش دهند، پایداری و ایمنی را حفظ کنند و امکان نگهداری پیشبینیشده زیرساختها را فراهم آورند. همه این موارد با تصمیمگیری بلادرنگ پشتیبانی میشوند. این پروژه که در سهماهه دوم سال ۲۰۲۵ آغاز شد، با هدف تبدیل پوتراجایا به اولین دوقلوی دیجیتال در سطح شهر و ایجاد یک مدل قابل تکرار برای سایر مراکز شهری در سراسر کشور انجام میشود.
شرکت اقتصاد دیجیتال مالزی فراتر از ترویج مشارکتهای پایدار خصوصی و عمومی در تلاش است تا استعداد، فناوری و اعتماد را به طور یکپارچه همسو کند، زیرا تنها در این صورت است که مالزی میتواند شهرها و سیستمهایی هوشمند، فراگیر و مقاوم بسازد. این شرکت به طور مداوم با دانشگاهها، مراکز آموزشی و صنعتی همکاری میکند تا شرکتهای کوچک و متوسط ، کارآفرینان و مقامات شهری را با سواد هوش مصنوعی آشنا و آماده کند. این مهارتهای عملی، مشاغل آینده را برای شهروندانی که هدف پیشرفت در یک اقتصاد مبتنی بر هوش مصنوعی را در سر دارند، تضمین میکند.
آخرین عامل کلیدی توانمندساز بر ایجاد اکوسیستم متمرکز است. شرکت اقتصاد دیجیتال مالزی به عنوان پلی بین ذینفعان عمل میکند و تضمین میکند که مشارکتها به نتایج مطلوب منجر شوند و بر همه پروژهها نظارت دارد. با تضمین یک اکوسیستم کارآمد و همسو کردن آن با چارچوب شهر هوشمند مالزی، شرکتهای کوچک و متوسط و استارتآپها میتوانند فرصتهای واقعی را برای نوآوری به دست آورند. سپس، این راهحلها را میتوان به صورت منطقهای گسترش داد تا اقتصاد دیجیتال مالزی و رقابتپذیری جهانی آن را تقویت کند.
مثالهایی از دنیای واقعی
جاهطلبیهای شهر هوشمند مالزی در مسیر خود قرار دارد و از مراحل برنامهریزی فراتر رفته است. این را میتوان در شورای ایالتی و محلی مشاهده کرد که پروژههای مبتنی بر هوش مصنوعی را برای تقویت تابآوری و رقابتپذیری شهری به صورت آزمایشی اجرا میکنند.
در شهر کوالالامپور، شهرداری از هوش مصنوعی و فناوری دوقلوی دیجیتال برای بهینهسازی جریان ترافیک، کاهش ازدحام و بهبود واکنش اضطراری استفاده میکند. در شهر جوهر بهرو، یک سیستم هشدار اولیه سیل با حسگرها و تحلیل هوش مصنوعی در حال اجراست تا هشدارهای سریعتری را ارائه دهد و خطر بروز فاجعه و خسارتهای اقتصادی را پایین بیاورد.
ایالت پنانگ به عنوان بخشی از طرح گستردهتر شهر هوش مصنوعی «جزیره مجازی پنانگ»، استفاده از هوش مصنوعی را در گردشگری و مدیریت میراث آغاز کرده است. جزیره مجازی پنانگ شامل بخش نگهداری سوابق دیجیتالی هر ساختمان است که برای بهبود تجربیات بازدیدکنندگان و حفاظت همزمان از داراییهای فرهنگی استفاده میشود. در همین حال، پایتخت اداری نیز «رصدخانه شهری پوتراجایا»(Putrajaya Urban Observatory) را راهاندازی کرده است که به عنوان مکانی برای جمعآوری دادهها و نظارت بر جنبههای شهری مانند کیفیت هوا، بهداشت عمومی، ایمنی و مدیریت ترافیک و زباله عمل میکند.
این پروژهها نشان میدهند که چگونه مالزی در حال حاضر از هوش مصنوعی برای رسیدگی به چالشهای مبرم شهری استفاده میکند و در عین حال، زمینه را برای شهرهای هوشمندتر و پایدارتر فراهم میآورد. همچنین، این پروژهها به عنوان طرحهایی برای سایر شهرهای مالزی عمل میکنند.

نمایش ایدههای شهر هوشمند مالزی
برخی از این پروژهها در «نمایشگاه شهر هوشمند کوالالامپور»(SCEKL 2025) که اخیراً در ماه سپتامبر برگزار شد، به نمایش درآمدند. کوالالامپور به عنوان اولین شهر جنوب شرقی آسیا که میزبان «کنگره جهانی نمایشگاه شهر هوشمند»(Smart City Expo World Congress) بود، خود را به عنوان قطب اصلی گفتوگوی شهرهای هوش مصنوعی و تحول دیجیتال منطقه قرار داده است.
این رویداد شاهد جلسات تطبیق کسبوکار بود که فرصتهای صادراتی به ارزش ۹۸ میلیون دلار آمریکا را تسهیل کرد. در این رویداد، چندین شرکت جهانی مانند «اریکسون»(Ericsson) و «دل»(Dell) چندین تفاهمنامه امضا کردند و جاهطلبیهای نوپای کشور در حوزه هوش مصنوعی را بیش از پیش تثبیت کردند.
کنگره جهانی نمایشگاه شهر هوشمند در ماه نوامبر در بارسلونا برگزار خواهد شد. در این رویداد، شرکت اقتصاد دیجیتال مالزی از غرفه مالزی برای نمایش راهبردهای دیجیتال نوآورانه این کشور، جذب سرمایهگذاری خارجی، ترویج صادرات دیجیتال و تقویت نقش مالزی به عنوان دروازه آسهآن و یک مرکز جهانی رو به رشد برای نوآوری در شهر هوشمند استفاده خواهد کرد.
شرکت اقتصاد دیجیتال مالزی معتقد است که همه این تلاشها به ساخت شهرهای هوش مصنوعی برای مردم مالزی کمک خواهد کرد و مزایای ملموس آن به رفتوآمدهای روانتر، محلههای امنتر و خدمات عمومی پاسخگوتر تبدیل خواهد شد؛ ضمن این که میلیاردها دلار سرمایهگذاری را به دنبال خواهد داشت و مشاغل با ارزش بالا و پایدار را در سراسر این کشور ایجاد خواهد کرد.
انتهای پیام
 
                             
                                

نظرات