در حالي كه بر اساس الگوي ارزيابي اثرات زيست‌محيطي مصوب سال 73 شوراي عالي محيط زيست و مصوبه سال 80 همين شورا طرح‌ها و پروژه‌هاي بزرگ راه كشور مشمول ارايه گزارش ارزيابي زيست‌محيطي هستند، بحث بر سر گزارش ارزيابي زيست‌محيطي جاده پارك ملي گلستان بالا گرفته است به شكلي كه مسؤولان وزارت راه مدعي هستند كه جاده مذكور داراي گزارش ارزيابي است ولي مسؤولان سازمان حفاظت محيط زيست به عنوان مرجعي كه گزارش‌هاي ارزيابي زيست‌محيطي بايد بر اساس قانون به آن‌ها ارايه شود، تاكيد دارند كه گزارش ارزيابي زيست‌محيطي جاده مذكور به سازمان محيط زيست ارايه نشده است.

به گزارش خبرنگار «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در جلسه تعيين تكليف ادامه بازسازي جاده داخل پارك ملي گلستان يكي از شروط ادامه كار ارايه اين گزارش تعيين شد، اين در حاليست كه مسؤولان وزارت راه در اين جلسه موافقت خود را با تهيه و ارايه اين گزارش از طريق معرفي يك مشاور و تاييد سازمان محيط زيست اعلام كردند ولي پس از پايان جلسه مهندس توكلي، مشاور وزير راه در پاسخ به سؤال چند باره ايسنا مبني بر اين كه آيا اين پروژه داراي گزارش ارزيابي زيست‌محيطي است و به سازمان محيط زيست ارايه شده است؟ تنها به اين جمله اكتفا كرد كه «اگر اين جاده گزارش ارزيابي نداشت سازمان مديريت براي آن بودجه نمي‌داد»!

اين در حاليست كه دكتر نجفي، معاون طبيعي و تنوع‌زيستي سازمان حفاظت محيط زيست به ايسنا تاكيد كرده است كه اين پروژه قطعا فاقد گزارش ارزيابي زيست‌محيطي است.

مهندس توكلي، مشاور وزير راه و مجري طرح در حاشيه جلسه تعيين تكليف ادامه بازسازي جاده داخل پارك ملي گلستان در گفت‌وگويي با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران با اشاره به اين كه اين پروژه يكي از موفق‌ترين پروژه‌ها بود كه كار اجرايي آن با سرعت خوبي پيش مي‌رفت سازمان محيط زيست را به توقف پروژه و وقت‌گيري در اين زمينه متهم كرد و گفت: با برخوردي كه سازمان محيط زيست كرده و كار را متوقف ساخته است، چند ماه فصل مناسب را از ما مي‌گيرد و ما بايد منتظر زمستان و سيل سال بعد باشيم.

وي با اشاره به اين كه در سال 82 كه احداث جاده شمال‌گذر پارك ملي گلستان تصويب شد، 97 ميليارد تومان براي اجرا بودجه نياز داشت، افزود: با تورم سال 85 اجراي اين طرح 120 ميليارد تومان بودجه مي‌خواهد.

مشاور وزير راه تصريح كرد: ديوارهاي احداث شده در اين جاده به دليل وجود چند درخت معارض منقطع است و براي اتصال آنها بايد درختان قطع شوند.

وي با اشاره به اين كه در حال حاضر حدود 7 كيلومتر از پروژه شامل نقاط بحراني انجام شده و حدود 5 كيلومتر ديگر از مسير باقي مانده است، گفت: با حركات صورت گرفته ـ از سوي سازمان محيط زيست ـ كار ما دچار مشكل شده و نمي‌توانيم طرح را تمام كنيم و نگراني‌هايي براي سيل‌هاي بعدي داريم.

به گزارش ايسنا، علي‌رغم اين كه حداكثر سرعت مجاز براي تردد در پارك‌هاي ملي 50 كيليومتر بر ساعت است، مهندس توكلي گفت: حداكثر سرعت در جاده جديد 80 كيلومتر بر ساعت خواهد بود.

وي همچنين در پاسخ به اين كه اين امر خلاف قانون است گفت: بايد تمامي مسايل را با هم ديد و سنجيد.

مشاور وزير راه با اشار ه به اين كه اصرار وزارت راه احداث محور شمالي است، گفت: سال گذشته علي‌رغم در خواست وزارت راه و سازمان محيط زيست و دستور رييس‌جمهوري به سازمان مديريت مبني بر اختصاص رديف بودجه براي احداث گزينه شمال‌گذر و تخصيص 15 ميليارد تومان اعتبار براي سال اول اجراي آن، متأسفانه سازمان مديريت اين كار را نكرد كه امسال هم با شدت بيشتري در اين زمينه تلاش خواهيم كرد.

وي در خصوص گزارش ارزيابي زيست‌محيطي جاده كنوني داخل پارك ملي گلستان گفت: در شرح وظايف مشاور طرح، مطالعات محيط زيست وجود دارد.

توكلي همچنين مدعي شد: سازمان محيط زيست اين مطالعات را همسو با نظرات خود مي‌خواهد!

وي همچنين در پاسخ به سؤال چند باره ايسنا مبني بر اين كه آيا اين پروژه داراي گزارش ارزيابي زيست‌محيطي است و به سازمان محيط زيست ارايه شده است؟ با بيان اين كه ما آنچه در حد وظايف خودمان بوده است را انجام داده‌ايم تنها به اين جمله اكتفا كرد كه «اگر اين جاده گزارش ارزيابي نداشت سازمان مديريت براي آن بودجه نمي‌داد»! از سوي ديگر توجه داشته باشيد كه جاده موجود بوده است.

به گزارش ايسنا، دكتر دلاور نجفي، معاون محيط طبيعي و تنوع زيستي سازمان حفاظت محيط زيست هم در جلسه تعيين تكليف ادامه بازسازي جاده داخل پارك ملي گلستان در خصوص پارك ملي گلستان و جاده داخل آن با يادآوري اين كه در سال 82 در دولت خاتمي مصوب و در سال 84 در سفر استاني احمدي‌نژاد تسريع شد كه جاده پارك ملي گلستان از داخل پارك خارج و محور كلاله به آشخانه از شمال پارك به عنوان جاده چهاربانده ترانزيتي احداث شود افزود: در حالي كه بر اساس مصوبه دولت عرض جاده بايد 6/11 متر باشد، عرض اين جاده هم اكنون در برخي جاها از منتهي‌اليه آكس تا ديواره بتني به 50 تا 60 متر مي‌رسد، از سوي ديگر با حجم كنوني و گستردگي كار كه از سوي وزارت راه در حال انجام است و احداث 8 كيلومتر ديوار بتني كه 12 كيلومتر ديگر آن باقي مانده اين شبهه وجود دارد كه با توجه به اينكه از دو طرف پارك پروژه چهاربانده شدن جاده مذكور در حال اجراست وقتي اين مسير به دو طرف پارك ملي گلستان برسد جاده داخل پارك مي‌خواهد چهاربانده شود.

معاون محيط طبيعي و تنوع زيستي سازمان حفاظت محيط زيست به معضلات زيست محيطي ديواره بتني در دست احداث داخل پارك اشاره كرد و گفت: اين ديواره كه ارتفاع آن در برخي نقاط از سطح زمين تا 7 متر نيز مي‌رسد، ضمن اينكه مانع گدار حيات وحش مي‌شود، با توجه به تنگ كردن مسير رودخانه سرعت سيل را افزايش داده و از سوي ديگر موجب تخريب و در معرض سيل قرار گرفتن صخره‌ها و ديواره كوه مقابل خواهد شد.

وي تاكيد كرد كه اگر اين ديواره به طور كامل در طول پارك احداث شود عملا دو پارك شمالي و جنوبي خواهيم داشت.

نجفي افزود: از سوي ديگر ساماندهي رودخانه مسير كه قرار بود با همكاري وزارت نيرو و وزارت راه انجام شود هنوز صورت نگرفته است.

معاون محيط طبيعي و تنوع زيستي سازمان حفاظت محيط زيست با تاكيد بر اين كه معتقديم پروژه كلاله ـ آشخانه كه گزينه شمالي محسوب شده و در دو دولت تصويب و تسريع شده است بايد هرچه سريعتر توسط وزارت راه آغاز شده و هيچ تعللي در اين خصوص قابل قبول نيست، مي‌افزايد: محور گلستان بايد فقط به عنوان يك محور توريستي قابليت استفاده داشته باشد نه اينكه جاده ترانزيتي بين چند استان كشور باشد.

وي با اشاره به تلفات حيات وحش در سال گذشته در اين جاده گفت: با توجه به حجم عظيم خودروهاي عبوري در حال حاضر علاوه بر ديواره بتني يك ديواره عبوري خودرو را نيز در منطقه شاهد هستيم.

وي با اشاره به اين كه در حال حاضر 450 نفر از مجريان پروژه جاده‌سازي پارك ملي گلستان در داخل اين پارك حضور دارند، افزود: تفاهم‌نامه وزارت راه حدود دو ماه ديگر به پايان مي‌رسد كه بدين ترتيب بايد جاده تا آن موقع احداث مي‌شد.

نجفي با اشاره به اين كه مجريان پروژه دالان‌هاي دو متري براي گذر حيات وحش در دو طرف ديواره بتني در نظر گرفته‌اند آنها را عملا غيراصولي خواند و گفت: بايد هرچه سريعتر اين ديوارهاي بتني از داخل پارك خارج شود و وزارت راه جاده شمال‌گذر را احداث كند؛ چراكه همين ديواره‌هاي بتني نيز در مقابل برخي سيلاب‌ها دوام نخواهد آورد و عملا ادامه احداث آنها پول دور ريختن است.

معاون محيط طبيعي و تنوع زيستي سازمان حفاظت محيط زيست همچنين در اين جلسه تاكيد كرد: وزارت راه اجازه دارد تنها در صورتي كه نظرات سازمان ـ كه به صورت مكتوب به وزارت راه ارايه مي‌شود ـ مانند عرض جاده بر اساس مصوبه دولت شده و در جاهايي كه زياد است كاهش يابد، گزارش ارزيابي زيست‌محيطي مسير توسط وزارت راه تهيه و به سازمان محيط زيست ارايه شود و ديواره بتني به سنگ‌چين تبديل شود و ... را رعايت كند، فعاليت عمراني خود را در اين مسير ادامه دهد.

مشاور وزير راه:

تمام توان خود را براي حفاظت از محيط زيست در پارك ملي گلستان به كار برده‌ايم

مهندس توكلي، مشاور وزير راه و مجري طرح نيز در اين جلسه با تاكيد بر اين كه حفظ محيط زيست وظيفه همگاني است به تشريح اقداماتن انجام شده پرداخت و گفت: تمامي اقدامات انجام شده بر اساس توافق‌نامه امضا شده ميان وزارت راه و سازمان محيط زيست بوده است.

وي با اشاره به اين كه گزينه شمال‌گذر حدود 30 كيلومتر بيشتر از جاده فعلي است گفت: در طول سالهاي 82 تا 85 كلا 10 ميليارد تومان براي بازسازي جاده داخل پارك گلستان پول داده‌اند.

توكلي همچنين تاكيد كرد: تنها راه ايجاد گزينه شمال‌گذر دريافت رديف بودجه از مجلس براي اين پروژه ملي است چرا كه اعتبار مورد نياز براي اجراي اين پروژه 150 ميليارد تومان است.

مشاور وزير راه تاكيد كرد: معتقديم حداكثر توان خود را براي حفاظت از محيط زيست در پارك ملي گلستان به كار برده‌ايم همچنين شرايط جديد مطرح شده از سوي سازمان محيط زيست خلاف تفاهم‌نامه ماست.

دكتر دلاور نجفي، معاون محيط طبيعي و تنوع زيستي سازمان حفاظت محيط زيست نيز در ادامه گفت: هيچ تضميني با اين شرايط وجود ندارد كه 4 سال ديگر هم پول به اين پروژه برسد.

مديركل دفتر حقوقي سازمان محيط زيست:

هرگونه تخريب محيط زيست و تغيير اكوسيستم در پاركهاي ملي ممنوع و خلاف قانون است

محسن‌زاده، مديركل دفتر حقوقي سازمان محيط زيست نيز گفت: بر اساس ماده 8 آيين‌نامه اجرايي قانون حفاظت و بهسازي محيط زيست هرگونه تخريب محيط زيست و تغيير اكوسيستم در پاركهاي ملي ممنوع است و هيچ مقامي نمي‌تواند اين اجازه را دهد.

مديركل دفتر نظارت و بازرسي سازمان محيط زيست:

ملزم به اجراي تفاهم‌نامه‌هاي قبلي در صورت مغايرت با قانون نيستيم

رمضاني، مديركل دفتر نظارت و بازرسي سازمان محيط زيست نيز در اين جلسه گفت: در گذشته تفاهم‌نامه‌هايي بوده است ولي اگر ببينيم اين تفاهم‌نامه‌ها خلاف قوانين است ما ملزم به رعايت آنها نيستيم چرا كه بايد به دولت جديد پاسخگو باشيم.

در پايان اين جلسه مقرر شد كه پروژه بازسازي جاده داخل پارك ملي گلستان تنها در صورت رعايت كامل نظرات سازمان محيط زيست كه قرار است به صورت مكتوب به وزارت راه اعلام شود، ادامه يابد.

گفتني است، پارك ملي گلستان كه در منتهي‌اليه جنگلهاي خزري يا هيركاني واقع است، از قديمي‌ترين پارك‌هاي ملي و نخستين پارك ثبت شده ايران در فهرست جهاني يونسكو به عنوان ذخيره‌گاه زيست كره در شمال شرق ايران واقع شده و در حالي كه مساحت آن 06/0 درصد از مساحت كل كشور را تشكيل مي‌دهد 19 درصد گونه‌ها، 45 درصد جنس‌ها و 65 درصد تيره‌هاي گياهي ايران در داخل آن قرار دارد، اين پارك همچنين از ويژگي‌هاي منحصر به فرد و گونه‌هاي شاخصي مانند زعفران آلمه انجيلي و ... برخوردار است و در اين پارك گونه‌هاي مختلف جانوري همچون مرال، شوكا، قوچ و ميش، عريال، كل و بز، پلنگ، خرس قهوه‌اي، گرگ، روباه و پرندگاني همچون هما يا كركس ريش‌دار، دال، عقاب طلايي، دليجه، سارگپه ، كبك، تيهو، قرقاول، باقرقره و ... زيست مي‌كنند.

با توجه به سيل‌خيزي جاده پارك ملي گلستان كه هم‌اكنون به عنوان جاده آسيايي معبر ترانزيت بسياري از كاميونها، تانكرهاي حامل سوخت، تريلرها و ... محسوب مي‌شود، وزارت راه و ترابري در سال 83 طي قراردادي با سازمان حفاظت محيط زيست مقرر كرد ايمن‌سازي در برابر سيل را در اين جاده عملياتي كند، اين در حالي بود كه هيچ گونه گزارش ارزيابي زيست‌محيطي از اين امر ارائه نشد و هم اكنون با گذشت حدود دو سال از عمليات اجرايي و نزديك شدن به پايان مهلت قرارداد، تنها 18 درصد عمليات آنها پيشرفت فيزيكي داشته است، اين در حاليست كه وجود حجم عظيمي از دستگاه‌هاي مكانيكي همچون لودر، بولدوزر، دستگاه‌هاي تسطيح كننده، كاميون و ... در داخل پارك موجب شده كه امنيت حيات وحش از بين رفته و مشكلات زيست‌محيطي فراواني حادث شود.

احداث ديوارهاي بتني كه در برخي جاها ارتفاع آنها تا 7 متر نيز مي‌رسد و در 22 كيلومتر از پارك تا كنون در 8 كيلومتر احداث شده نيز سبب گرديده كه پارك ملي گلستان عملا به دو قسمت شمالي و جنوبي تقسيم شود كه اين امر معضلات زيست محيطي فراواني در آينده‌اي نه چندان دور را به همراه خواهد داشت. از سوي ديگر تردد خودروها با سرعت بالا در اين پارك موجب اتلاف حيات وحش شده به شكلي كه بر اساس آمار موجود در سال 84، 136 گونه پستاندار بزرگ شامل خرس، پلنگ، آهو، گراز، روباه، سمور سنگي، سمور جنگلي، گربه وحشي و حتي60 قطعه جغد و ... بر اثر برخورد با خودروهاي عبوري تلف شدند. از سوي ديگر شكار غيرمجاز در اين پارك ملي، عدم وجود زون ضربه‌گير در بخش جنوبي پارك و احداث تاسيساتي همچون هلال احمر، مسجد، پليس‌راه و دكه‌هاي مختلف در اين بخش، درخواست احداث دو سد در اين پارك ملي، نصب فيبر نوري، لوله انتقال مواد سوختي و ... نيز از تهديدات ديگر به شمار مي‌رود.

اين در حاليست كه شركت ايران‌پل به عنوان مجري طرح بازسازي جاده پارك ملي گلستان ضمن احداث كارگاه بچينگ پلنت در اين پارك و متعاقب آن ايجاد بخش ماسه‌شويي كه از آب رودخانه حفاظت شده دوغ استفاده مي‌كند حوضچه بزرگي در داخل اين پارك ايجاد كرده است كه اين امر علاوه بر آلودگي صوتي، مشكلات زيست محيطي ديگري نيز به همراه داشته است. از سوي ديگر در حالي كه مسئولان سازمان محيط زيست با هرگونه تعريض جاده در اين پارك ملي مخالفند گفته مي‌شود كه قرار است هفت دهنه پل بزرگ با دهنه 100 متر و ارتفاع 7 متر و تعدادي پل كوچك در اين پارك احداث شود، همچنين با ادامه احداث ديواره‌هاي بتني در طول 15 كيلومتر از 22 كيلومتر طول جاده پارك ملي گلستان حدود يكهزار و 473 درخت با قطر بيش از 5 سانتيمتر و 3 هزار نهال بايد قطع شود كه خوشبختانه هنوز با اين امر موافقت صورت نگرفته است.

به گزارش ايسنا، مسير داخل پارك كه جاده آسيايي محسوب شده و جزيي از بزرگراه تهران ـ مشهد به شمار مي‌آيد از سمت جنوب اين بزرگراه تا دلند چهاربانده شده، از دلند تا آزادشهر زيرسازي‌ها انجام و در حال آسفالت‌ريزي است و از آزادشهر تا مينودشت نيز در حال زيرسازي است كه پس از آن مسير تا دوراهي كلاله پيش رفته و اطلاعات رسيده نشان مي‌دهد كه نقشه‌برداري مسير چهاربانده تا اول پارك ملي گلستان انجام شده است.

از سوي ديگر از سمت شمال نيز جاده چهار بانده تا بجنورد و آشخانه رسيده است و از آنجا تا اول ميرزابايلو كه به عنوان پارك ملي گلستان محسوب مي‌شود قرار است جاده چهاربانده احداث شود.

مهندس سلياري، كارشناس پارك ملي گلستان نيز در خصوص ويژگي‌هاي پارك ملي گلستان پيشتر به ايسنا گفته بود كه كل مساحت پارك 91 هزار و 895 هكتار است.

وي با اشاره به اين كه 4 پاسگاه از 12 پاسگاه محيط‌باني كه در داخل پارك واقع است به دليل كمبود نيرو غيرفعالند مي‌افزايد: كل كادر پارك اعم از اداري و اجرايي 53 نفر است كه از اين تعداد 32 نفر تنها مأمور اجرايي هستند و در هر شيفت حداكثر 20 نيرو از پارك حفاظت مي‌كنند اين در حاليست كه از اين تعداد حدود 10 نفر شركتي و قراردادي هستند و مجوز حمل سلاح ندارند.

كارشناس پارك ملي گلستان با اشاره به تلفات حيات وحش بر اثر برخورد خودروهاي عبوري مي‌گويد: در سال 84، 136 گونه پستاندار بزرگ شامل خرس، پلنگ، آهو، گراز، روباه، سمور سنگي، سمور جنگلي، گربه وحشي و حتي60 قطعه جغد و ... بر اثر برخورد با خودروهاي عبوري تلف شدند.

سلياري در خصوص گونه‌هاي پارك مي‌گويد: 1340 گونه گياه آوندي از 110 تيره در پارك ملي گلستان وجود دارد و از گونه‌هاي درختي مي‌توان به درخت انجيلي، سرخدار، ممرز، 2 گونه بلوط، اورس، خروندي، 6 گونه افرا، بارانك، زالزالك و ... اشاره كرد. همچنين مرال، شوكا، قوچ و ميش، پلنگ، خرس قهوه‌اي، گرگ، روباه معمولي و از و پرندگان هما يا كركس ريش‌دار، دال، عقاب طلايي، دليجه، سارگپه ، كبك، تيهو، قرقاول، باقرقره و ... نيز جزئي از حيات وحش پارك ملي گلستان است.

انتهاي پيام