یوسف نیری در سخنرانی خود با عنوان «حافظ منادی آزادگی و مهرورزی» گفت: حافظ شیرازی از صداهای ماندگار و پر افتخار فرهنگ ایرانی است. یکی از رازهای این ماندگاری، گوهر آزادگی و مهرورزی در کلام اوست که با ادبیاتی فاخر عرضه شده است، و در بستر تاریخ و فرهنگ و اخلاق این سرزمین و فراتر از آن بسیار نقش‌آفرین بوده است.

وی افزود: از آنجا که آزادگی و عشق و زیبایی از دغدغه‌های اصلی اندیشمندان و شاعران است و میدانی برای هنرمندی ایشان محسوب می‌شود، کوشیده‌ایم که سیر فکری خواجه را با یکی از فیلسوفان معاصر یعنی ژان پل سارتر بسنجیم.

نیری ادامه داد: انتخاب سارتر از این‌روست که او نیز در نقد و تبیین آزادی نهایتاً به عالم ادبیات پناه می‌برد و کتاب «ادبیات چیست» حاصل این کوشش فلسفی است.

این استاد دانشگاه شیراز با بیان اینکه سیر فکری حافظ و سارتر همانندی‌هایی جالب توجه دارد، گفت: نقطه مشترک اندیشگانی این دو چهره برجسته ـ به رغم فاصله دور زمانی - در این است که هر دو از آزادی به آزادگی و از جهان عمل و تضادهای اجتماعی به عالم زبان و ادب می‌رسند و نیز هر دو نه تنها در اندیشه و سخن که در عمل می‌کوشند بندهایی که آزادگی ایشان را می‌بندد از وجود خود بگشایند و بدین‌ستان به نوعی مسکوک عملی دست می‌یابند تا آنجا که اندیشه و نظر سارتر در باب آزادی به عارفان بزرگ ما همانند می‌شود.

وی بیان کرد: کوشش ذوقی و معرفتی حافظ در فضای عشق و آزادی و زیبایی که روابطی مجرد و درونی و هندسه‌ای عقلانی است می‌توان در نمایش هندسه حسی به صورت مثلث متساوی‌الاضلاعی دید که هر ضلع آن اخلاق عملی، ضلعی دیگر خوشباشی و بهره‌مندی از مواهب زندگانی و ضلع سوم آن حکمت و عرفان و سلوک عملی است. این سه مؤلفه در آمیخته و ناگسستنی، هویت حافظ را در قامت معمار بزرگ فرهنگ ایرانی به جلوه درآورده است.

ادامه دارد